Dział obserwacyjny

 

Dział utworzony w 2009 roku z połączenia trzech funkcjonujących od 2002 roku komórek organizacyjnych tj. działu meteorowego - zajmującego się w głównej mierze koordynacją obserwacji meteorów i współpracą w tym zakresie, działu teleskopowego - zabezpieczającego sprzęt optyczny do obserwacji różnego typu obiektów - zazwyczaj astronomicznych, oraz działu astrofotografii - skupiającego się na utrwalaniu tychże obiektów.
Obecnie dział zajmuje się prowadzeniem, animowaniem i koordynacją nocnych obserwacji astronomicznych zarówno grupowych jak i indywidualnych, doradza w zakresie doboru odpowiedniego sprzętu optycznego, organizuje pokazy nieba i prelekcje dla młodzieży. W okresie wakacji lub w przypadku ciekawych zjawisk astronomicznych, wspomaga merytorycznie zjazdy i obozy obserwacyjne oraz Astroeventy i wyprawy okazjonalne.

Do najważniejszych zadań działu można zaliczyć:

 Funkcjonowaniem działu zajmują się obecnie dwaj koordynatorzy - Michał Goraus i Krzysztof Dwornik.

 

                                   
                                   
                                   

 

 

27 lipca 2018r. na wieczorno-nocnym niebie miało miejsce wyjątkowe wydarzenie astronomiczne, będące swoistego rodzaju kumulacją dwóch, dosyć rzadko spotykanych zjawisk z udziałem Księżyca oraz planety Mars. Doszło bowiem do najdłuższego w XXI wieku zaćmienia naszego naturalnego satelity i to w dodatku tuż przy bardzo jasnej Czerwonej Planecie, znajdującej się w tzw. Wielkiej Opozycji (następne takie zjawisko opozycji z udziałem Marsa dopiero w 2035 roku). W ten wieczór wiele instytucji, planetariów, organizacji, mediów jak i osób uczestniczyło w obserwacjach i relacjonowaniu tego wydarzenia na niebie. Wśród nich znalazło się także Stowarzyszenie POLARIS - OPP, które zaprasiło zainteresowanych do udziału w szeregu atrakcji przygotowanych z myślą o tym dniu...

Od maja 2018r. rozpoczęło oficjalne funkcjonowanie Obserwatorium Astronomiczne w Sopotni Wielkiej wraz z nowym teleskopem o średnicy 14'' systemu Schmidt-Cassegrain. Teleskop zakupiono w ramach projektu pt. "Adaptacja wielofunkcyjnego poddasza ZS nr 4 w Sopotni Wielkiej" i od kwietnia 2018r. stanowi "serce" 3,5m. kopuły wybudowanej również przez nasze Stowarzyszenie. Tuba optyczna z systemem Fastar została osadzona na statywie EQ8 z systemem Go-To oraz możliwości prezentacji obrazów na żywo w znajdującej się poniżej Sali wielofunkcyjnej wyposażonej w projektor multimedialny. Obserwacje nieba od tego momentu stają się  czymś więcej niż tylko podglądaniem nieba, bo nie tylko jest ono tutaj chronione przed zanieczyszczeniem światłem, ale i dalej nieporównywalne możliwości względem dotychczasowych teleskopów, jakie posiadaliśmy na stałe w Sopotni Wielkiej. Za pomocą tego teleskopu jesteśmy w stanie bez trudu zaobserwować księżyce Saturna, przerwy w jego pierścieniach, czapy polarne na Marsie podczas zbliżającej się Wielkiej Opozycji, ale i całe mnóstwo obiektów głębokiego kosmosu, o których dotąd mogliśmy tylko pomarzyć i podziwiać w Internecie. W dodatku podczas pokazów nieba będzie można posłuchać muzyki w kopule dzięki zainstalowanemu tam nagłośnieniu z Sali wielofunkcyjnej.
 

Decyzją Zarządu Stowarzyszenia POLARIS-OPP, od 29 czerwca 2017r. w wykazie Miejsc Obserwacyjnych naszej organizacji widnieją dwie nowe lokalizacje: M/O-32 otrzymała kopuła Obserwatorium Astronomicznego w Sopotni Wielkiej, zlokalizowana na dachu Zespołu Szkół nr 4 w gminie Jeleśnia oraz M/O-33 nadano działce znajdującej się przy ul. Grójeckiej 19 w Osieku. Nieruchomości te bowiem zostały użyczone przez ich prawowitych właścicieli na działalność obserwacyjną, a tym samym statutową pożytku publicznego, prowadzoną przez Stowarzyszenie POLARIS-OPP. Oprócz możliwości starania się o dodatkowe środki na utrzymanie nowo-powstałych punktów obserwacyjnych, ich wnioskodawcy mogą także liczyć na czynną redukcję zanieczyszczenia sztucznym światłem, choć w przypadku M/O-32 już się o to zatroszczono nieco wcześniej. W jakich jeszcze miejscach wyznaczono tego typu punkty POLARIS-OPP we współpracy z Programem Ciemne Niebo? Warto zobaczyć ich aktualny wykaz...


Wakacje 2017 w Stowarzyszeniu POLARIS - OPP zapowiadają się bardzo aktywne. Począwszy od 1 lipca aż do pierwszych dni września organizowane będą nie tylko misje na pokładzie Młodzieżowej Stacji Kosmicznej YSS czy też seanse o ochronie ciemnego nieba nad makieta Sopotni Wielkiej 2050, ale i także cykl warsztatów z Bazy Marsjańskiej w ramach projektu Chalawan, czy też cosobotnie pokazy teleskopowe nieba i terenowe wyprawy obserwacyjne na łóżkach polowych. Kulminacyjnym momentem będzie 12/13 sierpnia 2017r., kiedy to przy muzyce na żywo pod gwiazdami odbędzie się V. Festiwal Ciemnego Nieba. Więcej szczegółów można znaleźć na podstronie Harmonogramu działań Stowarzyszenia POLARIS-OPP oraz poprzez Kontakt. Serdecznie zapraszamy do rezerwacji miejsc! 

14 listopada 2016r. mieliśmy okazję podziwiać wyjątkowo jasny Księżyc, który swym blaskiem ostatni raz podobnie rozświetlał nasze niebo w 1948 roku. Tak duże zbliżenie naszego naturalnego satelity do Ziemi nazywane jest "superpełnią" i choć tarcza Księżyca jest raptem o 14% większa od "normalnej" pełni, to jednak światło słoneczne jakie odbija się od powierzchni Srebrnego Globu, nadaje tej nocny zupełnie inne oblicze. Niestety w dzisiejszych czasach musi ono konkurować znacznie bardziej ze światłem sztucznym, które już nie tylko ma kolor pomarańczowy za sprawą wysokoprężnych, ulicznych lamp sodowych, ale i coraz powszechniejszej technologii LED o bardzo szkodliwej dla nocnego środowiska, barwie zimnej. Poniżej przedstawiamy kilka ujęć superpełni Księżyca nad Sopotnią Wielką, gdzie nadal chroni się ciemne niebo przed nadmierną ucieczką światła sztucznego. Niestety istniejąca już w tym roku o tej porze pokrywa śnieżna, dodatkowo potęguje to zjawisko. Mimo jednak tego, warto redukować zanieczyszczenie sztucznym światłem, aby móc podziwiać takie oto pejzaże nocne.

 

W najbliższy, długi weekend sierpniowy, począwszy od nocy z piątku na sobotę (12/13.08.2016r.) do poniedziałku (15/16.08.2016r.), w Sopotni Wielkiej prowadzone będą przez członków Stowarzyszenia POLARIS - OPP obserwacje terenowe i stacjonarne meteorów z roju Perseidy. W przeciwieństwie jednak do wydarzeń minionego już IV Festiwalu Ciemnego Nieba, obserwacje te będą miały charakter zamkniętych warsztatów, w których maksymalnie będzie mogło wziąć udział do 25os. podczas jednej nocy. Mimo jednak tego, te bardziej kameralne grupy będą mogły liczyć na większą uwagę i szersze włączenie w program zajęć, jak np. obowiązkowy instruktaż BHP na obserwację terenową, udział w pokazach teleskopowych, ubezpieczenie OC wyprawy, przeszkolenie z map nieba i raportów meteorowych itp. Jednak, aby przyłączyć się do zajęć i pokazów nieba, trzeba będzie wcześniej zgłosić swój udział telefonicznie w dniu planowanych obserwacji (zgłoszenia wysyłane mailem nie będą brane pod uwagę). Rejestracja chętnych będzie prowadzona w godz. od 12:00 do 18:00. Udział w warsztatach astronomicznych jest płatny.  

6 kwietnia 2016r. około godz. 9:30 na niebie miało miejsce nietypowe zjawisko astronomiczne. Planeta Wenus została zakryta przez bardzo słabo oświetloną tarczę Księżyca, będącego raptem jeden dzień przed nowiem, w dodatku znajdującego się tylko 15o od Słońca. Jest to bardzo rzadko występujące zjawisko i choć miało miejsce na jasnym, dziennym niebie, grupa pasjonatów nieba z Sopotni Wielkiej podjęła próbę jego zaobserwowania. Jednak pogoda nie była sprzymierzeńcem tego dnia, gdyż pomimo pogodnego poranka, wręcz idealnie o godz. 9:20 na niebie pojawiły się chmury, a nieco później mgła spowiła cały nieboskłon. Mamy więc nieco inne efekty spotkania w kopule Obserwatorium Astronomicznego...

Na 15 marca 1994r. datuje się pierwszą sesję astronomiczną, zarejestrowaną w ówczesnych Dziennikach Obserwacyjnych KDONN "Orion", a później Sopotniańskiego Klubu Astronomicznego "Polaris". Także wtedy pojawiają się pierwsze wzmianki o działalności nieoficjalnego jeszcze, ale już zgłoszonego do urzędu gminy koła pasjonatów w Sopotni Wielkiej pod numerem budynku 174, a więc i dzisiejszej siedziby, która wówczas pełniła rolę garażu... Natomiast w okresie wakacji trzech nastolatków prowadziło pierwsze obserwacje nocnego nieba, podziwiając po prostu "spadające gwiazdy". Na wiosnę 1995r. zakupiono natomiast pierwszy, "duży" na ówczesne możliwości teleskop - 150mm reflektor lokalnej firmy z Żywiecczyzny. Tak zaczyna się historia działalności dzisiejszego Stowarzyszenia POLARIS-OPP, które wraz z marcem 2015r. inauguruje już trzecią dekadę funkcjonowania...

 

 

 W nowy, 2015 rok wchodzimy z miłą informacją - Obserwatorium Astronomiczne w Sopotni Wielkiej zostało ukończone i można już prowadzić pierwsze pokazy nieba jak i podziwiać widoki z obszaru ochrony ciemnego nieba CN-001, bowiem nocna panorama tejże miejscowości nie ma sobie równych. Tak oto mamy przyjemność przedstawić pierwszą sesję fotograficzną krajobrazów z kopułą obserwatorium, które zostały utrwalone w zimowy, styczniowy dzień na terenie Sopotni Wielkiej. 

  1. Długi Weekend z Astronomią - Perseidy 2014
  2. Owoce działu obserwacyjnego
  3. Wiosenne obserwacje nieba
  4. Dzienniki Obserwacyjne e-CSO, uruchomione.
  5. Spotkanie Księżyca z Jowiszem