Xølotl
okres realizacji od 1 października 2021r. do 30 września 2023r. Tytuł projektu: "Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce". Dotujący: projekt finansowany z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny (Konkurs 1). Projekt dotyczy rzadko poruszanej jeszcze w Polsce tematyki zanieczyszczenia sztucznym światłem, jako jednego z bardzo szybko postępujących zagrożeń środowiska naturalnego (tzw. "ekologii nocy"). W Norwegii i Słowenii istnieją już od dawna krajowe ustawy ograniczające ten problem. W Polsce niestety jeszcze nie. Mimo to na terenie Gminy Jeleśnia powstała społeczna, międzysektorowa inicjatywa utworzenia obszaru czynnej ochrony ciemnego nieba. Założeniem tego projektu jest utrzymanie i wsparcie oddolnej idei mieszkańców i mieszkanek, określonej roboczo mianem "racjonalnej polityki oświetleniowej". Poprzez przeniesienie dobrych praktyk z ww. państw, chcemy metodą partycypacji obywatelskiej podjąć się próby opracowania pierwszej w kraju uchwały krajobrazowej na rzecz gwieździstego nieba. W tym celu zostanie utworzony międzynarodowy komitet naukowy, zainicjowane warsztaty oraz rada dialogu społecznego (z udziałem NGO, JST, MSP oraz młodzieży!) na rzecz ekologii nocy w miejscowości Sopotnia Wielka na Żywiecczyźnie. Efektem będzie konsolidacja różnych grup społecznych, utrzymanie partnerstw, innowacyjna forma poprawy ochrony środowiska nocnego, a także zwiększenie bezpośredniego zaangażowania blisko 500 osób i 150 gospodarstw. Wartością dodaną będzie równoczesne powołanie pierwszego w Norwegii, Parku Ciemnego Nieba (IDSP) w oparciu o współpracę trójstronną (PL-NO-SLO).
| Lider projektu | Partner NO | Partner SLO | Partner JST | Partner MSP | ||||||||||||
 |
 |
 |
 |
 |
Ciekawostki:
- projekt dotyczy działań waloryzacyjnych po 10-ciu latach od wykonania modernizacji oświetlenia publicznego w obszarze CN-001.
- działania będą realizowane we współpracy z ekspertkami i ekspertami Ogólnopolskiej Konferencji nt. Zanieczyszczenia Światłem.
- w ramach projektu wsparte będą działania podczas m.in. Festiwali Ciemnego Nieba w Sopotni Wielkiej w 2022 i 2023r.
Projekt finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny
Teraz już oficjalnie i certyfikatem możemy ogłosić, że nasze wieloletnie starania o nadanie międzynarodowego tytułu społeczności ciemnego nieba dla Sopotni Wielkiej, zakończyły się sukcesem! Dzięki wspólnemu wysiłkowi wielu osób, rady dialogu społecznego, Gminy Jeleśnia czy międzynarodowemu komitetowi naukowemu z projektu "Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce", nasza miejscowość 11 listopada 2023r. oficjalnie uzyskała tytułu International Dark Sky Community, przyznawany przez Dark Sky International z siedzibą w Tucson w USA. Zdaniem wielu znawców dziedziny zanieczyszczenia sztucznym światłem, to prestiżowe wyróżnienie w skali światowej, gdyż w samej Europie dotąd było tylko 9 lokalizacji (społeczności), które spełniły warunki wymagane do uzyskania tego tytułu. Wśród nich należy wymienić m.in. ograniczenie emisji światła ponad linię horyzontu astronomicznego, redukcję światła o zimnej temperaturze barwowej czy w końcu rozwiązania techniczne eliminujące ucieczkę strumienia świetlnego w otoczenie, jak chociażby w przypadku iluminacji architektonicznej (zob. przykład modernizacja oświetlenia fasady kościoła w Sopotni Wielkiej). Kluczowe były jedna trzy ostatnie lata, gdzie w ramach ww. projektu o syg. Xølotl, przeprowadzone zostały praktyczne warsztaty oświetleniowe z udziałem zespołu merytorycznego naszych działaczy i działaczek ze Stowarzyszenia POLARIS-OPP, ale i ze wsparciem zespołu technicznego, odpowiednio przeszkolonych i doświadczonych elektryków. Dzięki nim udało się zaangażować właścicieli ponad 160 gospodarstw, wokół których zmodernizowano oświetlenie zewnętrzne. Dodatkowo w szkoleniach i spotkaniach tematycznych łącznie udział wzięło blisko 800 osób, co na miejscowość liczącą niecałe 2 tys. mieszkańców jest naprawdę dużym osiągnięciem. Ostatnim krokiem było przyjęcie przez Radę Gminy Jeleśnia uchwały dot. Strategii Rozwoju na lata 2023-2030, w której wprost uwzględniono zapisy ochrony ciemnego nieba, czyli racjonalnej polityki oświetleniowej. Dokumenty te wraz z historią działań i linkami do zewnętrznych źródeł można znaleźć na podstronie dedykowanej obszarowi CN-001 na stronie www.ciemneniebo.pl
P
rezentujemy Państwu pierwszą wersję raportu ewaluacyjnego autorstwa zespołu z Żywieckiej Fundacji Rozwoju z Żywca, który zebrał i opracował wyniki wszystkich ankiet, wywiadów, badań terenowych i analiz, uzyskanych w toku realizacji projektu "Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce". Ewaluacja projektu dotacyjnego jest istotnym elementem zarządzania grantami i dotacjami. Obejmuje ona ocenę skuteczności, efektywności i wpływu projektu, a także monitorowanie i sprawozdawczość. Wyniki te posłużą także do waloryzowania projektu z uwzględnieniem trwałości jego rezultatów. Z raportem w wersji PDF można zapoznać się poniżej, a do naszych Partnerów projektu zostanie wysłana osobna wersja w języku angielskim.
Od 16 lipca 2023r. rozpoczynamy podwójny wyjazd studyjny do Słowenii, poświęcony tematyce ochrony ciemnego nieba i redukcji zanieczyszczenia sztucznym światłem. Aż 19-osobowy skład będzie zaangażowany w liczne spotkania, dyskusje, wymianę informacji, ale i także wspólne obserwacje nieba, przyrody, pomiary LP czy analizy rozwiązań technicznych i prawnych w tym niewielkim kraju leżącym u progu Bałkanów. Słowenia bowiem jako jedno z pierwszych krajów w Europie wprowadziła ustawową ochronę przed zanieczyszczeniem sztucznym światłem przed paroma laty, która obowiązuje do dnia dzisiejszego. Naszym lokalnym przewodnikiem będzie nie kto inny, jak główny inicjator i współtwórca tego prawa - Andrej Mohar z Temno nebo Slovenije, który podzieli się z nami, jak i naszymi uczestnikami meetingów i projektów, wieloletnim doświadczeniem w tym temacie. Odwiedzimy liczne miejscowości, w tym samą stolicę Ljubljanę jak i Bled, gdzie organizowane było m.in. Europejskie Sympozjum International Dark Sky Association w 2007 roku. Będziemy także nad Adriatykiem i "zahaczymy" nieco o jedno z największych obserwatoriów astronomicznych na Chorwacji, gdzie również będziemy mieli okazję spotkać się z założycielami ruchu ochrony ciemnego nieba w tym kraju (nieopodal granicy ze Słowenią). Zachęcamy serdecznie do śledzenia naszej wyprawy i czynnego udziału w meetingach, jakie odbędą się on-line z tych miejsc.
Spotkanie prowadzone w języku angielskim. Kliknij w powyższy baner, aby dołączyć.
Za nami Międzynarodowy Tydzień Ciemnego Nieba 2023, który obfitował w szereg różnych prelekcji, spotkań, konsultacji czy też działań rady dialogu społecznego ds. ekologii nocy w Sopotni Wielkiej, w ramach projektu „Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce”, finansowanego przez Norwegię, Islandię i Liechtenstein z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny. Nikt by się jednak nie spodziewał, że ostatni dzień tego tygodnia zakończy się tak wyjątkowo, gdyż na niebie w Sopotni Wielkiej po raz pierwszy w naszej historii była widoczna tak potężna zorza polarna! Dzięki zastosowanej tutaj racjonalnej polityce oświetleniowej w praktyce, można było podziwiać przepiękne, wielobarwne figury nawet w okolicach zenitu! Ujęciami z tej wyjątkowej sesji fotograficznej dzielimy się z Państwem poniżej, a załodze sieci ALPS z Instytutu Astronomicznego Uniwersytetu Wrocławskiego serdecznie dziękujemy za wysłany w porę alert!
Transmisja live on-line:
lub dołącz bezpośrednio do wydarzenia w programie Zoom:
MTCN 2023 - dzien I (poniedziałek, 17 kwietnia) - transmisje live z Sopotni Wielkiej.
Obchody Tygodnia Ciemnego Nieba realizowane są w ramach projektu „Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce”.
Projekt finansowany przez Norwegię, Islandię i Liechtenstein z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny.
Transmisja live on-line:
lub dołącz bezpośrednio do wydarzenia w programie Zoom:
MTCN 2023 - dzien II (wtorek, 18 kwietnia) - transmisje live z Sopotni Wielkiej.
Obchody Tygodnia Ciemnego Nieba realizowane są w ramach projektu „Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce”.
Projekt finansowany przez Norwegię, Islandię i Liechtenstein z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny.
Transmisja live on-line:
lub dołącz bezpośrednio do wydarzenia w programie Zoom:
MTCN 2023 - dzien III (wtorek, 19 kwietnia) - transmisje live z Sopotni Wielkiej.
Obchody Tygodnia Ciemnego Nieba realizowane są w ramach projektu „Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce”.
Projekt finansowany przez Norwegię, Islandię i Liechtenstein z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny.
Transmisja live on-line:
lub dołącz bezpośrednio do wydarzenia w programie Zoom:
MTCN 2023 - dzien IV (czwartek, 20 kwietnia) - transmisje live z Sopotni Wielkiej od godz. 18:00.
(zmiana linku - proszę kliknąć raz jeszcze!)
Obchody Tygodnia Ciemnego Nieba realizowane są w ramach projektu „Racjonalna polityka oświetleniowa w praktyce”.
Projekt finansowany przez Norwegię, Islandię i Liechtenstein z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele - Fundusz Regionalny.
Pomiary środowiska i pogody